Sokken vs. Sneakers – RUBBERBANDance Group met Vic’s Mix in Fabrik Stahlbau Strang, Aken

Door Lisa Reinheimer

De zeven dansers van RUBBERBANDance Company pakken je warm in, in de koude Fabrik Stahlbau Strang in Aken. Deze industriële plek past ook wel bij de brutaliteit en humor van het gezelschap. Ze brengen een Urban dansvocabulaire dat zich moeiteloos heeft vermengd met moderne dans en ballet. En de dansers hebben duidelijk lol op het podium, dat werkt aanstekelijk.

Ik zou over zoveel kunnen schrijven. Het is moeilijk kiezen. De avond was vol, grappig, aanstekelijk. En dat is denk ik het belangrijkste. Jong en oud zaten er in de zaal, die samen met mij hartelijk moesten lachen, soms op het puntje van hun stoel zaten of gewoon hun ogen uitkeken terwijl deze dansers hun lichamen in alle richtingen laten schieten en cirkelen, buitelen en glijden. Ze lieten een stuiterbal in mijn hoofd los.

Deze avond is een dwarsdoorsnede van het oeuvre van artistiek leider en choreograaf Victor Quijada, maar ook een dwarsdoornsnede van de hedendaagse dansgeschiedenis. Hij remixt zijn eigen werken tot drie nieuwe tracks. In dat werk is de liefde voor beide zijden van het dansspectrum te zien: Urban en Modern. En dat is een feest om naar te kijken. Hoe ze op elkaar inhaken, elkaar plagen of juist aanvullen. De dynamiek die daardoor ontstaat is vol borrelende energie, opstuwend, explosief. De vormelijkheid van het ballet en de moderne stijlen wordt steeds even met een speldenprikje van commentaar voorzien. Dat doen de dansers met snelheid, raffinement en een enorme nonchalance. Van groots en bombastisch tot gedetailleerd en ingetogen. De dansers beheersen alles. Soms is het zelfs bijna kubistisch te noemen, zoals ze hun lichamen draaien en plooien. Dan weer boren ze zich als een torpedo diagonaal door de ruimte. Het partnerwerk is flitsend en getuigt van een groot onderling vertrouwen.

Al meteen in het eerste deel is het duidelijk dat Quijada over een scherp oog beschikt. Zijn choreografieën bouwt hij op vanuit heldere principes. In die zin zijn het ‘klassieke’ composities. Maar, niets is wat het lijkt hier. Denk maar niet dat je achterover kunt leunen in je stoel, want Quijada speelt met alles wat er tot zijn beschikking staat. Hij is net een goochelaar en de vierde wand is er slechts om doorbroken te worden. Dansers worden al kibbelend van het podium gejaagd of deconstrueren de choreografie en voeren tegelijk een gesprek met de technicus en de stagemanager. Het zit vol verrassende vondsten, zowel danstechnisch als compositorisch. En zo weet hij in een hoog tempo verschillende lagen aan te spreken. Zonder vervelend te worden, het spelletje werkt juist aanstekelijk. Hilarisch is bijvoorbeeld de scène waarin drie dansers om hun cue en solo strijden. Ze drijven de technicus tot waanzin, of nou ja, de technicus blijkt een verrekt goede DJ. Urban Culture meets Contemporary Choreography. Het is speels, intelligent, humoristisch en getuigt van een extreem goed gevoel voor timing en compositie.

Quijada groeide op in L.A. In zijn eigen buurt kwam hij in de jaren 1980 in aanraking met breaking. Het is de tijd waarin de hiphopcultuur zich ontwikkelt in Amerika. Breakdance is een van de belangrijke elementen van deze cultuur, naast DJ’ing, MC’ing en graffiti/art. Naast breakdance ontwikkelde zich verder Popping (robotachtig, schokkerig), Locking (isolaties van lichaamsdelen), Krump en House Dance. Aan de oostkust, New York en ook Chicago net wat rauwer dan de meer infused stijl aan de westkust. Daar ontvlamde zijn liefde voor de dans. Hoewel hij uiteindelijk een opleiding tot modern danser volgt, blijft de liefde voor Urban groot en richt hij in 2002 zijn eigen gezelschap op.

Vic’s Mix geeft letterlijk een dwarsdoorsnede van het werk van Quijada. Je ziet hoe zijn stijl zich heeft ontwikkeld tot een vloeiend vocabulaire. En zijn werk en stijl zijn schatplichtig aan de jongste dansgeschiedenis in zijn hele breedte. De choreografische principes van de postmoderne, de attitude van de Urban scene. Ook breakdance leent zich prima om klassieke symfonieën te interpreteren en de moderne esthetiek om commentaar te leveren op het hier en nu. Maar op zijn sterkst is hij, wanneer hij met een knipoog de structuren van beide werelden becommentarieerd. Want uiteindelijk zijn we allemaal gewoon mens, nemen we mee wat we tegenkomen en wat ons interesseert. En is het dát waarmee we te dealen hebben.